Số 05/2018: GNSS & Đo đạc 2017: Nhìn lại một năm đã qua – Số 4

Image Content

Tim Burch - Nhóm Kỹ thuật Công nghệ Công ty TNHH ANTHI Việt Nam dịch và biên soạn.

Các bộ thu số liệu thế hệ mới được thiết kế dạng module có khả năng thu thập số liệu theo nhiều phương thức như máy quét laser độ chính xác cao (LiDAR),  máy chụp ảnh đa phổ phục vụ cho phân tích số liệu thực phủ, máy quét hồng ngoại để xác định mức nhiệt các đối tượng, cùng với các loại máy chụp ảnh phổ thông phục vụ cho đo vẽ ảnh hàng không độ phân giải cao. Lý do về việc cần phải nêu bật những kỹ thuật cao cấp này cũng đơn giản: Tất cả các kỹ thuật thu thập số liệu nêu trên đều được tích hợp và buộc phải sử dụng số liệu vị trí làm nền tảng. Nhà đo đạc, được biết đến là những người chuyên nghiệp trong khai thác các ứng dụng vị trí từ vệ tinh luôn phải sẵn sàng với những nâng cấp, mở rộng và cải thiện về thiết bị công nghệ sử dụng trong đo đạc thực địa hiện vẫn yêu cầu các phương pháp hiệu chỉnh để đạt được độ chính xác cao hơn trong chế độ thời gian thực hoặc xử lý sau.

Thiết bị bay không người lái UAV hiện vẫn đang là kỹ thuật mới mẻ đối với rất nhiều nhà đo đạc cũng đã trở thành công cụ đo tiêu chuẩn trong các ứng dụng thu thập số liệu. Tất cả các cảm biến số liệu thế hệ mới sử dụng trên thiết bị bay không người lái đều là sản phẩm thành quả ứng dụng của các kỹ thuật cao cấp nhất ở thời điểm hiện tại và đương nhiên sẽ chỉ có lợi trực tiếp cho các khách hàng theo đuổi ứng dụng các kỹ thuật đo đạc phi truyền thống để thay đổi quy trình thu thập số liệu hiện hữu. Rõ ràng chúng ta đã thấy những lợi thế to lớn khi các nhà đo đạc chuyên nghiệp kết hợp với các hãng sản xuất tạo ra các thiết bị đo và các phương pháp mới tích hợp thiết bị đo khoảng cách điện tử, máy thu tín hiệu định vị từ vệ tinh GNSS và máy quét laser 3D. Cũng chính vì những thay đổi liên tục về kỹ thuật công nghệ này nên rất cần các nhà chuyên môn phải có điểm dừng để lùi lại và nhìn nhận các phương pháp thu thập số liệu mới cũng như những thách thức sẽ phải đối diện khi triển khai.

Thiết bị bay không người lái UAV của Wingtra One đang bay. 

Tiếp tục với chủ đề thiết bị bay không người lái và các nhà đo đạc, một trong những bước tiến công nghệ quan trọng nữa là việc tích hợp tính năng đo động thời gian thực GNSS RTK với UAV. Thực tiễn ở thời điểm hiện tại đã có một số nhà sản xuất công bố các mẫu UAV được tích hợp hệ thống RTK độ chính xác cao nhưng giá thành thương mại cao hơn so với các mẫu UAV thông thường và đôi khi vượt ngoài khả năng của các nhà đo đạc theo chủ nghĩa bảo thủ. Gần như tất cả những nhà ứng dụng đều lựa chọn giải pháp UAV có giá thành thấp hơn kết hợp với các hệ thống RTK hiện có để đo đạc thêm các điểm khống chế mặt đất và các phần mềm xử lý nắn ghép trong phòng. Với quy trình xử lý sau, số liệu có thể sẽ chưa hoàn chỉnh ngay khi thu thập, tuy nhiên phương pháp xử lý sau lại có lợi thế về độ ổn định và đương nhiên giá thành cũng thấp hơn. Tuy vậy trong thực tiễn có nhiều thời điểm và nhiều vị trí chúng ta không thể tiếp cận để có thể đo đạc khống chế tăng dày nên khả năng xử lý sau chắc chắn sẽ có nhiều khó khăn. Đây chính là lý do mà các nhà chế tạo UAV đã phát triển khả năng tích hợp GNSS RTK ngay trên thiết bị bay UAV để đảm bảo khả năng triển khai UAV với độ chính xác cao ở bất kỳ đâu trên trái đất. Bên cạnh đó với sự nâng cấp liên tục của kỹ thuật GNSS, hoàn toàn có thể giá thành của giải pháp tích hợp này đang giảm dần theo thời gian. Đây chính là thời điểm phù hợp để các nhà đo đạc cân nhắc tham gia ngay vào kỷ nguyên UAV tích hợp RTK bằng việc đầu tư thiết bị, mở rộng ứng dụng và đảm bảo chắc chắn năng lực cạnh tranh riêng. Lời kết gửi tới các nhà đo đạc đồng nghiệp: Các bạn đã được cảnh báo, hãy luôn sẵn sàng đổi mới để luôn duy trì năng lực cạnh tranh trong môi trường phát triển không ngừng.

CÁC MÁY THU GNSS ĐỘ CHÍNH XÁC CAO

Trong khi năm 2017 không có nhiều bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực kỹ thuật GNSS, nhưng chúng ta vẫn thấy những cải tiến hết sức quan trọng. Song song với việc mở rộng các chùm vệ tinh hiện hữu và chuẩn bị cho các vệ tinh mới, công nghệ nằm sau các bộ vi xử lý trong các máy thu GNSS vẫn tiếp tục được nâng cấp để đảm bảo tốc độ xử lý nhanh và độ chính xác cao hơn trong khi kích thước được thu nhỏ đáng kể. Một số nhà sản xuất đã bắt đầu xuất xưởng các loại máy GNSS độ chính xác rất cao có khả năng thu được tín hiệu của hàng trăm kênh vệ tinh nhưng kích thước gọn nhỏ trong lòng bàn tay. Pin cấp điện trong cũng vậy, tiếp tục được thu nhỏ kích thước, tăng cường điện năng dự trữ. Việc tiếp tục thu nhỏ kích thước của máy thu GNSS cho phép tích hợp thêm nhiều hợp phần cảm biến số liệu trong cùng một thiết bị để cuối cùng các nhà đo đạc có khả năng thu được nhiều dạng số liệu hơn trong mỗi lần triển khai trên thực địa.

Máy thu chiến thuật VectorNav VN-110 IMU/AHRS, VN-210 GPS/INSVN-310 hai ăng ten thu GPS/INS 

Một phân khúc khác của thị trường định vị chúng ta vẫn thấy có sự tăng trưởng mạnh mẽ đó chính là thị trường điện thoại di động thông minh. Kết hợp với tốc độ tăng trưởng các chùm vệ tinh, độ chính xác của tín hiệu cũng được gia tăng đáng kể cùng với các máy tính phức hợp có khả năng chạy các phần mềm ứng dụng mạnh hơn phục vụ cho nhiệm vụ xác định vị trí, chắc chắn chúng ta sẽ thấy nhiều loại điện thoại thông minh trong tương lai được sử dụng phục vụ cho mục đích thu thập số liệu thực địa. Google đã thực hiện một bước tiến quan trọng trong việc tuỳ biến hệ điều hành Android cho phép thực hiện xử lý số liệu GNSS thô nhằm cung cấp phép định vị có độ chính xác cao hơn mức tiêu chuẩn mà khả năng của các loại máy điện thoại thông minh có thể đạt được. Mặc dù chưa công bố nhưng dường như để đảm bảo an toàn cho sự phát triển năng lực cạnh tranh, Apple cũng đang thực hiện những bước tương tự để tạo ra những ứng dụng định vị có độ chính xác cao hơn dành cho hệ điều hành iOS, qua đó chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy đang có một cuộc chiến khác giữa các hãng sản xuất điện thoại di động nhằm cải thiện độ chính xác cho phép định vị bằng máy thu tích hợp sẵn trong điện thoại đủ để các nhà đo đạc có thể khai thác phục vụ cho các ứng dụng có tính chuyên nghiệp.

(Còn tiếp)

Mọi thông tin xin liên hệ với chúng tôi qua hòm thư: info@anthi.com.vn